Als de Eerste Kamer er ook mee instemt, treedt op 1 juli 2023 de nieuwe Pensioenwet in werking. Intussen is er volop discussie in de media over de voor- en nadelen. Maar wat betekent het nu echt voor u als deelnemer of pensioengerechtigde, en hoe bereidt het pensioenfonds zich erop voor? Selma Smit en Peter Dorrestijn, allebei (uitvoerend) bestuurslid, geven een update.

Nog even terug naar de basis. Waarom gebeurt dit allemaal?

Peter: ‘Het nieuwe stelsel zorgt er onder meer voor dat het pensioen meer gaat meebewegen met de economie. Gaat het goed, dan kan het pensioen eerder omhoog dan nu. En andersom: zit het tegen, dan kan dat ook gevolgen hebben voor het pensioen. Pensioenfondsen hoeven niet langer voor alle zekerheid heel grote buffers aan te houden. Daarnaast wordt het pensioen individueler, je hebt bijvoorbeeld straks meer inzicht in je persoonlijke pensioenpotje. Doel is om het pensioenstelsel meer te laten aansluiten bij de maatschappelijke ontwikkelingen van nu.’

Waarom is er nog zoveel discussie over het nieuwe stelsel?

Selma: ‘Er is bijna 10 jaar gewerkt om te komen tot deze nieuwe wet. We hadden tot in 2022 alleen nog kennis van de hoofdlijnen. De afgelopen maanden zijn er door allerlei deskundigen meningen verspreid, waarbij zaken soms uit hun verband zijn getrokken. Het is mede onze verantwoordelijkheid als pensioenfonds om de zaken weer in het juiste perspectief te plaatsen, om te nuanceren en de feiten te scheiden van meningen. Dat hebben we ook gedaan tijdens het laatste Cabine Pensioenplein: met elkaar in gesprek gaan, kijken welke zorgen bij onze deelnemers en pensioengerechtigden leven en waar de onzekerheden zitten, en dan goed uitleggen hoe het echt zit.’

Wat betekent dat voor de communicatie met de deelnemers?

Peter: ‘Pas de laatste tijd wordt de wetgeving meer en meer concreet, er komt meer zicht op de consequenties in de praktijk. Ons verhaal voor de deelnemers kan nu de komende tijd ook duidelijker worden en we gaan dit jaar de communicatie hierop meer inrichten. In het nieuwe stelsel kun je kiezen tussen twee contractvormen: solidair en flexibel. Solidair wil zeggen dat je zoveel mogelijk samendoet, dat je de lusten en lasten deelt. Flexibel gaat meer in de richting van individuele keuzes beleggingsgebied. De sociale partners, dus de werkgever en de vakbonden, hebben vorig jaar al een voorlopige voorkeur uitgesproken voor het solidaire contract, omdat dat naar hun oordeel het beste bij onze deelnemers past. Dat nemen we mee in de communicatie.’

Selma: ‘Eén van de uitdagingen van het nieuwe stelsel is hoe je straks laat zien wat wisselende aandelenkoersen en renteveranderingen betekenen voor het pensioen. We willen het eerlijke verhaal vertellen, daar hebben deelnemers recht op, maar we willen ze niet nodeloos ongerust maken. Want ook in het nieuwe stelsel hebben we de mogelijkheid om schommelingen op te vangen.’

Selma Smit: ‘Het is de bedoeling dat de pensioenen die deelnemers in het huidige stelsel hebben opgebouwd en de pensioenen die al zijn ingegaan overgaan naar het nieuwe stelsel. Dat geldt niet alleen voor alle pensioenaanspraken en ingegane pensioenen maar ook voor het belegd vermogen. In feite brengen we alles van de “oude wereld” over naar de “nieuwe wereld”. De vakterm daarvoor is ‘invaren’.

Je leest ook vaak de term ‘invaren’. Wat is dat?

Selma: 'Het is de bedoeling dat de pensioenen die deelnemers in het huidige stelsel hebben opgebouwd en de pensioenen die al zijn ingegaan, overgaan naar het nieuwe stelsel. Dat geldt niet alleen voor alle pensioenaanspraken en ingegane pensioenen maar ook voor het belegd vermogen. In feite brengen we alles van de “oude wereld” over naar de “nieuwe wereld”. De vakterm daarvoor is ‘invaren’. Dat betekent een transitie en die moet natuurlijk evenwichtig en eerlijk gebeuren en daarvoor moet je bijvoorbeeld voor de verschillende leeftijdsgroepen de financiële gevolgen heel zorgvuldig berekenen. Na het invaren is ons huidige collectieve pensioenvermogen toegedeeld naar de eigen pensioenpotjes van al onze deelnemers.’

Peter: ‘Vervolgens moeten we de overgang naar de nieuwe pensioenregeling als pensioenfonds goed en efficiënt organiseren, ondersteund door betrouwbare IT-systemen, samen met Blue Sky Group als onze uitvoerder. Vooral in die hele voorbereiding gaat veel tijd zitten.’

Het cabinefonds kent nu een hele serie regelingen, hoe werkt dat straks?

Peter: ‘Dat is door de jaren heen zo gegroeid en het nieuwe stelsel biedt een unieke kans om het in één keer eenvoudiger te maken, om alle bestaande regelingen zoveel mogelijk in de nieuwe opzet onder te brengen. Dat kan in de toekomst veel schelen in de uitvoeringskosten en het is qua communicatie ook een stuk duidelijker.’

Peter Dorrestijn: ‘We waren, zijn en blijven een van de beste pensioenlanden van de wereld. Veel goede onderdelen van ons stelsel blijven behouden. Ook straks wordt er premie betaald. Dat geld wordt door het pensioenfonds beheerd en verstandig belegd, voor de pensioenvoorziening van de deelnemers, nu en in de verre toekomst. Zo is het al tientallen jaren en zo zal het ook straks zijn.’

Hoe gaat het pensioenfonds om met de keuzes en voorkeuren van de deelnemers?

Selma: ‘We hebben bijvoorbeeld onlangs een onderzoek gedaan om erachter te komen welke risico’s onze deelnemers willen nemen bij het beleggen van hun pensioengeld. En, minstens zo belangrijk: welke risico’s ze kúnnen dragen. Dat is sowieso belangrijk om te weten, maar des te meer vanwege het nieuwe stelsel, waarin het beleggingsbeleid bijvoorbeeld per leeftijdsgroep kan verschillen. Een deelnemer van 25 jaar kan zich meer risico permitteren dan een collega die vlak voor zijn of haar pensioen zit en eigenlijk geen euro kan missen.’

Peter: ‘We horen vaak van deelnemers dat ze aan de ene kant graag zelf individuele keuzes over hun pensioen willen maken, maar aan de andere kant het ook fijn vinden als wij het voor ze regelen. Ook daarin moeten we, samen met de deelnemers, tot een gezond evenwicht komen. En dat begint ermee dat we goed moeten uitleggen wat we doen en op welke momenten we iets van onze deelnemers verwachten.’

Wanneer gaat het Cabinefonds over op het nieuwe contract?

Selma: ‘De vakbonden en werkgevers zijn met elkaar in gesprek om de nieuwe pensioenregeling vorm te geven. De nieuwe pensioenregeling moet volgens de nieuwe wet uiterlijk op 1 januari 2027 ingaan. Ons streven is dat we een jaar eerder klaar zijn, dus dat we op 1 januari 2026 kunnen overstappen. En dat lijkt op dit moment een realiseerbaar pad.’

Peter: ‘We waren, zijn en blijven een van de beste pensioenlanden van de wereld. Veel goede onderdelen van ons stelsel blijven behouden. Ook straks wordt er premie betaald. Dat geld wordt door het pensioenfonds beheerd en verstandig belegd, voor de pensioenvoorziening van de deelnemers, nu en in de verre toekomst. Zo is het al tientallen jaren en zo zal het ook straks zijn.’

Selma: ‘Als bestuur zijn we ons daarbij voortdurend van één ding zeer goed bewust: het geld dat we beheren, is van de deelnemers, en daar moeten wij heel goed op passen!’